Demokracja, Totalitaryzm i Autorytaryzm
Demokracja jest to jeden z typów ustroju państwa, zakładający udział obywateli. W demokracji bezpośredniej obywatele bezpośrednio i aktywnie uczestniczą w podejmowaniu decyzji politycznych, natomiast w demokracji pośredniej (przedstawicielskiej) władza polityczna sprawowana jest pośrednio poprzez wybieranych przedstawicieli.Istnieje wiele wariantów demokracji. Podstawowe rozróżnienie dotyczy formy, w jakiej obywatele wykonują swoją wolę. W demokracji bezpośredniej obywatele bezpośrednio i aktywnie uczestniczą w podejmowaniu decyzji politycznych, natomiast w demokracji pośredniej (przedstawicielskiej) władza polityczna sprawowana jest pośrednio poprzez wybieranych przedstawicieli. Demokracja przedstawicielska wywodzi się w znacznym stopniu z idei i instytucji, które rozwijały się w Europie w średniowieczu, oświeceniu oraz podczas rewolucji amerykańskiej i francuskiej.Obecnie powszechną formą ustroju demokratycznego jest demokracja parlamentarna. Gwarantem istnienia demokracji parlamentarnej jest konstytycja , najczęściej w formie pisanej. Według minimalistycznej teorii demokracji (zakładającej wyłącznie typ przedstawicielski, bez elementów udziału bezpośredniego obywateli) demokracja to system rządów (reżim polityczny, ustrój polityczny) i forma sprawowania władzy, w których źródło władzy stanowi wola większości obywateli. Według tej definicji jedyną rolą obywateli jest ustanowienie władzy w drodze wyborów.
Totalitaryzm (dawniej też: totalizm, łac. totalis – cały, całkowity) – system rządów (reżim polityczny) oparty na obowiązującej wszystkich ideologii, w którym państwo w pełni kontroluje społeczeństwo i stara się nadzorować wszystkie aspekty życia publicznego i prywatnego na tyle, na ile jest to możliwe. Charakterystycznymi cechami państw totalitarnych są: autokratyzm (w szczególności zasada wodzostwa), kontrolowanie przez aparat władzy wszystkich dziedzin życia i ingerencja w przekonania, poglądy, zachowania obywateli, rozbudowana propaganda (m.in. fałszująca obraz rzeczywistości), dezinformacja, pełna kontrola nad siłami zbrojnymi, policją i wymiarem sprawiedliwości – wykorzystywanymi jako elementy systemu terroru i represji przeciwko społeczeństwu. Jako państwa totalitarne określane są: Włochy w okresie rządów faszystów, III Rzesza, Hiszpania frankistowska (mianem totalitarnej określali ją także jej twórcy) oraz państwa rządzone przez komunistów jak Związek Radziecki czy Korea Północna. Oprócz tych państw jako totalitarne są określane także inne ustroje w zależności od preferencji osoby która takowym mianem określa dany system rządów.
Autorytaryzm – ustrój polityczny, w którym władza jest skupiona w rękach przywódcy i jego najbliższego środowiska. Decyzje podejmowane przez przywódcę autorytarnego zatwierdzane są przez podporządkowany mu parlament. W systemie ważną rolę sprawuje cenzura, policja polityczna i wojsko, które są narzędziami do tłumienia przejawów działalności opozycyjnej i niezadowolenia społecznego.
W kontekście politycznym autorytaryzm jest zbiorem poglądów, które powstały w opozycji do liberalizmu, rządów demokratycznych, jak i parlamentaryzmu. Autorytaryzm od totalitaryzmu różni się tym, że nie dąży do całkowitej kontroli nad życiem społeczeństwa. Totalitaryzm uznawany jest za ekstremalną wersję autorytaryzmu. Podstawową różnicą między systemami jest brak ingerencji w życie osobiste obywateli w przypadku państwa rządzonego autorytarnie.
Dodaj komentarz